Ważne różnice międzypokoleniowe w pracy. Dlaczego warto o nich rozmawiać?
Na rynku pracy obecnie mierzymy się z sytuacją gdzie w jednej firmie, przedsiębiorstwie bądź instytucji mają ze sobą do czynienia cztery pokolenia pracowników.
Według psychologów i socjologów można wyodrębnić cztery rodzaje pokoleń, zostały one wyróżnione na podstawie wspólnych dla danego pokolenia cech, wartości i postaw. Ramy czasowe przeznaczone dla każdego z pokoleń mogą się różnić zależnie od źródeł. Aktualnie możemy wyróżnić:
Baby Boomers- osoby urodzone w latach 1946- 1964. Pracownicy przypisani do tej generacji wychodzą z założenia, że aby osiągnąć sukces zawodowy należy ciężko pracować oraz być w swojej karierze zawodowej wytrwałym.
Pokolenie X- osoby urodzone od 1965 r. do 1979r. i pokolenie Y (tzw. “Millenialsi”)- generacja urodzona między 1980 r. a 1994 (bądź 2000 r.). Pracownicy X oraz Millenialsi znają swoją wartość, umieją walczyć o swoje prawa, przywileje oraz dążą do znalezienia pracy, w której będą czuli, że to jest to co właśnie chcieliby robić w życiu zawodowym.
Pokolenie Z- osoby urodzone po 1994 r. lub 2000r. (osoby urodzone pomiędzy rokiem 1995 a 2000 są również określane pokoleniem “Zillenialsów”). Cenią sobie swobodę i możliwości, które niesie ze sobą świat online, więc przewiduje się, że większość z nich zatrudniona będzie w formie pracy zdalnej.
Dlaczego mówienie o różnych pokoleniach w organizacji pracy jest istotne?
Każde nowe pokolenie to szereg zmian i wyzwań dla dzisiejszych organizacji. Stwarza to kolejne pole do rozwoju dla przedsiębiorstw, wymusza na organizacjach zastosowanie nowych przewag konkurencyjnych oraz sposobów dotarcia do nowych kandydatów. Ciekawym przykładem jest fakt, że najmłodsze pokolenie szuka zupełnie innych cech u pracodawcy niż tylko mocy sprawczej w zapewnieniu wysokiej płacy. Stawiają przede wszystkim na komunikację, równe traktowanie, różnorodność ambitnych i rozwojowych projektów, możliwość pracy zdalnej z dowolnego miejsca na świecie czy chociażby swobodę i dynamiczne środowisko pracy. To niewątpliwie duże wyzwanie szczególnie dla starszych przedsiębiorstw mających pewne wypracowane standardy i niepodatnych na tak duże zmiany.
Warto więc mieć świadomość i znać pewien schemat, podział na poszczególne generacje co pozwoli spojrzeć całościowo na rynek pracy i lepiej dostosować się do coraz dynamiczniej zachodzących zmian.
Kim są i co motywuje Baby Boomers, pokolenie X, Y i Z?
Dzisiaj na rynku pracy nadal najważniejsze są osoby reprezentujące pokolenie Baby Boomers (obecnie na rynku amerykańskim stanowią oni 45% ogółu pracowników; w Polsce jest to ok. 9,1 mln osób- dane z 2019 roku) i Pokolenie X. To oni najczęściej są właścicielami dużych przedsiębiorstw oraz szefami i przełożonymi dla osób z pokolenia Y i Z. Baby boomers cenią sobie zaangażowanie w powierzone obowiązki, własne wartości oraz lojalność wobec pracodawcy bądź firmy. Powiedzenie “żyję, aby pracować” celnie odzwierciedla podejście pokolenia Baby Boomers nie tylko do życia zawodowego, ale również innych jego aspektów. Ważne jest dla nich wspinanie się na coraz wyższe szczeble kariery oraz godziwe wynagrodzenie za wkładanie wysiłku w wykonywaną pracę. Mimo tego zaangażowania i determinacji, Baby Boomersi nie są chętni do zmian, które mogłyby zwiększyć efektywność ich pracy. Często zdarza im się nie zwracać uwagi na negatywne aspekty pracy, na stres i niezadowolenie.
Zachowanie równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym tzw. “work- life balance” to postawa której kultywowanie przypadło osobom z pokolenia X. Osoby z pokolenia X wchodziły na rynek pracy w czasach zmian gospodarczych i politycznych co przełożyło się na większą elastyczność w stosunku do pracy, a także podchodzą sceptycznie do autorytetów. W latach młodości przedstawicieli generacji X rozwijał się obszar informatyczny co miało wpływ na większą otwartość na świat w globalnym wymiarze. Pokolenie X można scharakteryzować jako zorientowane na cel i myślące w bardziej optymistyczny sposób niż Baby Boomers.
Szacuje się do roku 2025 na rynku pracy będzie dominować pokolenie Y (“Millenialsów”). Millenialsów charakteryzuje się skupieniem na sobie, swoich umiejętnościach oraz możliwościach rozwoju. Dążą do odniesienia szybkich sukcesów oraz są zainteresowani możliwościami które oferuje obecny rynek pracy. Przedstawiciele pokolenia Y są gotowi poświęcić swojej pracy około 8 godzin dziennie, ale cenią swój wolny czas i strzegą go. Szacuje się również, że osoby z pokolenia Y chcą u jednego pracodawcy być zatrudnieni przez okres około 2 lat, później potrzebują nowych wyzwań i zmiany środowiska. Ponadto, cechują się większą otwartością wobec innych, tolerancją, chęcią działania oraz szerszym myśleniem globalnym.
Najmłodsze pokolenie osób mających mniej niż ok. 23 lata - Pokolenie Z - w miejscu pracy cenią sobie swobodę i możliwości które niesie ze sobą świat online. Prawdopodobnie większość tej generacji będzie zatrudniona w formie pracy zdalnej. Osoby z generacji Z nie znają świata bez technologii- jest ona dla nich naturalnym środowiskiem. Pokolenie Z można opisać jako kreatywne i komunikatywne jednostki, są zorientowane na dialog i rozwiązywanie konfliktów. Charakteryzują są również radykalnym podejściem do dyskryminacji. Nieustający rozwój jest dla nich ważniejszy niż stabilność pracy, dlatego nie boją się zmian. Jeśli miejsce zatrudnienia nie przynosi im perspektywy rozwoju w maksymalny sposób nie mają wątpliwości, że nie jest to miejsce dla nich i będą poszukiwać miejsca, które tą potrzebę zrealizuje. Przedstawiciele tego pokolenia chcą zmieniać świat, w czym pomocna jest ich wysoka samoocena.
Wspólne wartości dla przedstawicieli pokolenia Baby Boomers, X, Y i Z.
Mimo różnych doświadczeń i wieku przedstawiciele pokoleń Baby Boomers, X, Y i Z mają kilka wspólnych potrzeb. Chęć otrzymywania godziwego wynagrodzenia oraz potrzeba uznania, a także potrzeba doceniania efektów swojej pracy i zaangażowania. Pracownicy z generacji Baby Boomers, X, Y i Z oczekują przyjaznej atmosfery w miejscu pracy oraz dobrych relacji ze współpracownikami i przełożonymi.
Niski poziom stresu jest świetną motywacją do pracy, pozwala się skupić, a także wykorzystać swoją kreatywność i dokładność w wykonywanej pracy- zgadzają się w tym stwierdzeniu przedstawiciele każdego pokolenia.
Natomiast brak uznania ze strony przełożonych i niesprawiedliwa ocena pracownika demotywuje i przyczyniają się do zmniejszenia zaangażowania wśród pracowników.
Spora ilość ludzi chce ceni rozwój osobisty i zawodowy, więc jeśli firma umożliwia podnoszenie umiejętności oraz kompetencji pracowników- jest to kolejne źródło motywacji dla przedstawicieli pokolenia Baby Boomers, X, Y i Z.
Podsumowanie. Jak pokolenia mogą się ze sobą porozumieć?
Projekty i działania międzypokoleniowe to wymiana zasobów i proces uczenia się między młodszymi i starszymi generacjami; jest to dzielenie się swoimi umiejętnościami, doświadczeniami oraz wiedzą.
We współpracy międzypokoleniowej bardzo ważne są pozytywne relacje między ludźmi, zaufanie, życzliwość i uczciwość. Należy poznać właśne uczucia i emocje, aby móc tworzyć wartościowe relacje z innymi. W takiej sytuacji łatwiej nam zrozumieć i nawiązać porozumienie z drugą osobą. Każdy z nas, niezależnie od wieku i z jakiego pokolenia jesteśmy, musimy pracować nad pozytywnymi, dobrymi i wartościowymi relacjami. Musimy zmierzyć się różnymi uprzedzeniami i stereotypami do innych ludzi, a także z własnymi słabościami i niekorzystnymi przyzwyczajeniami.
Znalezienie wspólnego języka ma największe znaczenie dla złagodzenia różnic między pokoleniami, nie tylko w miejscu pracy, ale także w rodzinie czy z naszymi przyjaciółmi.
Przygotowane przez Klaudię Ostrowską, konsultanta HR w LeasingTeam Professional.
ŹRÓDŁA:
https://hrstandard.pl/2011/02/02/4-pokolenia-pracownikow-we-wspolczesnej-organizacji/
https://interviewme.pl/blog/pokolenie-z
https://www.livecareer.pl/porady-zawodowe/pokolenie-x
https://porady.pracuj.pl/kariera-i-rozwoj/pokolenia-x-y-z-w-pracy-co-je-laczy-a-co-dzieli/
http://stapler.pl/hydepark/litery-dzielace-generacje-o-roznicach-miedzy-pokoleniem-x-y
http://www.kurierplus.com/2015/04/710/millenialsi-czyli-dzieci-przelomu/
https://web.swps.pl/centrum-prasowe/informacje-prasowe/19015-co-motywuje-do-pracy-pokolenia-x-y-i-z
